Sfeerverslag: Groene vrijwilligers planten 40 duizend nieuwe bomen met Plan Boom

februari 28, 2023

Sfeerverslag: Groene vrijwilligers planten 40 duizend nieuwe bomen met Plan Boom

Ook dit jaar hebben lokale natuur- en milieuorganisaties in Brabant weer massaal meegedaan met de plant- en uitdeelacties van Plan Boom. Er zijn weer 40 duizend nieuwe bomen aangeplant in Brabant. Hoe ging het er dit jaar aan toe? Een kijkje in de keuken op vier locaties.

Made | Dussen | Chaam | Cuijk

Ophaaldag: Made, donderdag 19 januari

Het is een koude dag, als natuurliefhebbers uit West-Brabant één voor één met aanhangwagens het terrein van de Madese Natuurvrienden komen oprijden.

Arjen Stoop en Mark Benders (Brabants Landschap) zien het tevreden aan, net als vrijwilliger Bas. Het ophalen loopt gesmeerd, de sfeer is gemoedelijk en er is voor iedereen tijd voor een praatje.

De ophaaldag is de afronding van werk dat voor de Brabantse Milieufederatie, Brabants Landschap en IVN Brabant al een jaar van tevoren begon. Dan maken de medewerkers al een inschatting van de aantallen om op tijd te kunnen bestellen bij de kwekers. De dag voor de ophaaldag hebben de mannen alle boompjes en struiken gesorteerd op soort, en bundels gemaakt per bestelling. Dat was nog een hele klus, zegt vrijwilliger Bas: “Alle boompjes zijn kaal, en dan is het maar goed dat Arjen erbij is die precies weet wat voor soort het is”.

Babbe uit Chaam en Yvonne uit Galder gaan de boompjes planten als windhaag bij hun voedselbossen. Ze komen ze vandaag halen, maar zullen ze nog even als bundel ingraven thuis, want de vrijwilligers die ze gaan planten kunnen pas over een week aan de slag.

Ook Luci uit Zundert heeft een team achter zich. Als lid van de Zeisteam Zundert heeft ze genoeg ideeën. “Er zijn rond Zundert genoeg agrarische percelen waarop je houtwallen zou kunnen planten, maar dat is best moeilijk. Dit jaar gaan de boompjes naar drie particulieren met een groot stuk grond. Het kostte helemaal geen moeite die te vinden.”

Wat makkelijk is, is dat je hier een passend assortiment krijgt, vindt Luci, en dat je het niet allemaal zelf uit hoeft te zoeken. Dat is bewust: de pakketten worden samengesteld met een computerprogramma van Brabants Landschap waarin rekening gehouden wordt met grondsoort en type natuur, leggen de medewerkers van Brabants Landschap uit.

Margo is secretaris bij natuurvereniging Altenatuur. Ze is gekomen met Cindy, Stefan en Esther, die op verschillende plaatsen in het land van Altena de boompjes gaan planten. Altenatuur stimuleert elk jaar deelname aan Plan Boom en heeft ook nooit gebrek aan plantlocaties, zegt Margo.

Plantactie: Dussen, zaterdag 21 januari

In Dussen is de dag al om half 9 begonnen. Cindy en Stefan willen een houtwal aanleggen rondom een voormalige paardenweide, bij hun pas aangekochte huis. In totaal gaan hier vandaag 1.350 boompjes de grond in, waarvan 750 via Plan Boom.

“Het was spannend of er boompjes geplant konden worden op de voormalige paardenweide,” vertelt Cindy. Mogelijk waren er archeologische waarden die reden konden zijn om geen vergunning te krijgen. Ook vanwege het open landschap in het Land van Altena is het planten van bomen niet op elke plek toegestaan. Gelukkig kwam de vergunning er toch, en kon de hele familie en vrienden opgetrommeld worden om te helpen op 21 januari.

En toen bleek een flinke sneeuwbui bijna roet in het eten te gooien, want met sneeuw in het plantgat blijft het te lang koud bij de wortels en slaan de boompjes niet goed aan.

Iedereen heeft dus de instructie gekregen geen sneeuw in de plantgaten te schuiven. “We hebben veel verschillende manieren van planten geprobeerd,” vertellen de planters lachend. “Maar aan het eind van de rij bleek manier zes het handigst: sneeuw wegharken, schop erin, spleetje wrikken, 10 mg mycorrhiza erin met het roze schepje, boompje erin, dicht trappen en compost erbij.”

De familie is van ver gekomen maar dat maakt ze niet uit: “Wij helpen elkaar altijd met deze dingen. Zij komen straks bij ons helpen met de beukenhaag die vervangen moet worden door een andere haag.”

Cindy en Stefan zijn er erg blij mee: de struweelhaag past in hun visie van duurzaam leven, met oog voor biodiversiteit.

Plantactie: Chaam, donderdag 2 februari

Op donderdag is er altijd een vaste club vrijwilligers die werkt in het voedselbos van Babbe Hengeveld in Chaam. Ze heeft twee weken geleden de boompjes opgehaald maar werd daarna geveld door een longontsteking. Vandaag is ze weer fit genoeg om even te kijken, maar nog niet om te planten.

Gelukkig heeft haar vast groep vrijwilligers er veel plezier in dus het planten gaat gewoon door. Gevraagd naar hun beweegredenen zeggen bijna alle vrijwilligers hetzelfde: “Lekker fysiek bezig zijn in de natuur, even uit je normale omgeving zijn, nuttig werk doen, iets leren, en heel belangrijk: een fijne club vrijwilligers om mee samen te werken.”

De boompjes worden geplant op een stuk grond dat overwoekerd was door bramen. Ze dienen als windsingel ter bescherming van de fruitbomen in het voedselbos, als houtwal voor het zicht en de biodiversiteit. Babbe heeft 500 boompjes afgehaald, waarvan de helft naar het voedselbos in Galder gaat. Het is een mix van soorten die passen bij de zandgronden van Chaam: wilde liguster, wegendoorn, vlier, kardinaalsmuts, hondsroos, Gelderse roos en vuilboom.

“Niet allemaal eetbaar voor de mens, maar goed voor de bijen die ook in dit voedselbos staan,” zegt Babbe. “Voor de mens zijn er hier wel 130 eetbare soorten.”

Het planten is niet zwaar, vinden de vrijwilligers. Het is mooi weer, niet te koud, en het is makkelijk om plantgaten te maken. “En het maakt niet zoveel uit waar je ze neerzet. Dat is ook makkelijk.”

Het wordt veel mooier, dan het was, daar is iedereen het over eens. En dan hebben ze ook nog een fijne dag gehad.

Uitdeelactie: Cuijk, zaterdag 4 februari

Het is 10 uur op de zaterdagochtend en Cuijk ligt er nog rustig bij. De eerste bewoners lopen richting de supermarkt voor de weekendboodschappen. Er lopen ook hier en daar mensen met boomkluitjes in de hand. Het is al snel duidelijk waar die vandaan komen. Op het Louis Jansenplein staat een rij mensen die allemaal komen om boompjes op te halen.

De uitdeelactie is een onderdeel van Plan Boom. Cuijk is één van de zes afhaalplekken voor boompjes binnen De Maasvallei en Land van Cuijk. Per afhaallocatie werden circa 500 boompjes beschikbaar gesteld.

Vijf vrijwilligers van de lokale IVN- en natuurgroepen zijn uitgerukt met een aanhanger vol met boompjes. Ze zijn vanaf de start van deze uitdeelactie al flink aan het werk. Een kwartier voor de start van de actie stond er al een behoorlijke rij op het marktplein en de afhalers blijven toestromen. “Het lijkt wel alsof we oliebollen aan het verkopen zijn,” wordt er gegrapt vanuit het organisatieteam. Ondanks een late start van de promotie blijkt de uitdeelactie genoeg bekend.

De uitgedeelde boompjes zijn ongeveer 40 centimeter hoog, maar kunnen uitgroeien tot bomen van 5 meter hoog. Een kartonnen bord waarop de bomen staan aangegeven informeert de afhalers over de soorten. Ook is er een iPad aanwezig met een korte presentatie over het doel van de actie en de kenmerken van de bomen.

Daarnaast staan de vrijwilligers klaar om hun kennis te delen. Bezoekers kunnen vragen stellen over de soorten die ze het beste kunnen planten, de hoogte die de bomen zullen bereiken en de juiste manier om de bomen in de grond te planten. Zelfs problemen met bestaande bomen worden behandeld!

Bezoekers hebben verschillende redenen om de boompjes op te halen: nog genoeg plek in de tuin, de aankoop van een huis waarbij de tuin nog gevuld moet worden, en met een lijstje op pad gestuurd door familie voor het ophalen van boompjes. Op de vraag waarom het zo belangrijk is om de boompjes te planten volgt steevast het antwoord dat we moeten zorgen voor de natuur en dat de mensen zo genieten van vogeltjes en insecten in de tuin.

De uitgedeelde bomen zijn allemaal soorten die passen in het gebied en die een bijdrage leveren aan het vergroten van de biodiversiteit.

Over Plan Boom

Plan Boom is een initiatief van de Natuur en Milieufederaties. Samen met LandschappenNL, De Gezonde Stad, Duurzaam Den Haag, Milieucentrum Rotterdam, Stichting wAarde, LSA bewoners, Trees for All en heel veel vrijwilligers. Gemeenten, bewonersgroepen en bedrijven haken aan. Juist die samenwerking maakt Plan Boom sterk.

Het project Plan Boom wordt mede mogelijk gemaakt door Life Terra en met steun van de deelnemers van de Nationale Postcode Loterij.