Kap geen waardevolle bomen langs provinciale wegen

februari 18, 2020

BMF: ‘Kap geen waardevolle bomen langs provinciale wegen’

Er zijn steeds meer plannen in Brabant voor het kappen van waardevolle bomen langs provinciale wegen. De Brabantse Milieufederatie (BMF) dringt er bij de provincie op aan om deze te behouden. Er zijn alternatieven die duurzaam zijn en de verkeersveiligheid verhogen.

Noord-Brabant heeft een groot netwerk van provinciale wegen met grote beeldbepalende bomen. Op meerdere plekken in de provincie worden deze bomen weggehaald, denk aan de kap van honderden bomen langs de Beerseweg (N395) in Diessen (gemeente Hilvarenbeek), de kap van eveneens honderden bomen langs de N638 in de gemeenten Rucphen en Zundert, de kap van 90 bomen aan de N69-Zuid (Luikerweg) in de gemeente Valkenswaard en de kap van 278 bomen ten behoeve van de herinrichting van de N324 in de gemeente Landerd. Eerder was er al onrust over de kapplannen in Moerdijk, Schijndel en Grave.

Grote zorgen

Veel Brabanders maken zich grote zorgen over deze activiteiten. Vaak hebben ze vraagtekens bij de argumenten voor de kap, zoals verkeersveiligheid, slechte conditie van de bomen en dergelijke. Ook in de rest van het land leeft dit onderwerp.

De BMF dringt er bij de provincie op aan om bij de inrichting, en reconstructie van provinciale wegen meer te letten op de landschapswaarde en de gunstige effecten van bomen op klimaat, gezondheid en biodiversiteit. Er zijn vele argumenten om deze bomen te laten staan, zoals klimaat, landschap en cultuurhistorie, welzijn en gezondheid, biodiversiteit, en positieve invloed op rijgedrag.

Vaak vormt de verkeersveiligheid de reden voor de kap. Ook de BMF vindt verkeersveiligheid een belangrijk aspect. Veel verkeerskundigen betwijfelen echter ernstig of wegen veiliger worden door het kappen van bomen. In plaats van bomenkap zijn er vaak andere maatregelen mogelijk, die niet ten koste gaan van de verkeersveiligheid, zoals geleiderails, stoplichten en andere voorzieningen, handhaven bestaande snelheid van 60 km/uur, en maximumsnelheid verlagen.

Verkeersmaatregelen

Geleiderails
Geleiderails tussen de weg en de bomen ernaast kunnen voorkomen dat auto’s tegen de bomen aan rijden. De BMF heeft geconstateerd dat de provincie in enkele gevallen voor deze optie heeft gekozen (bijv. de N324 bij Grave). De BMF juicht dit toe en hoopt dat de provincie dit alternatief in de toekomst vaker zal toepassen.

Stoplichten en andere voorzieningen
Maatwerk in de vorm van bijvoorbeeld het plaatsen van stoplichten of andere voorzieningen op kritische oversteekplaatsen kan kap van waardevolle bomen voorkomen. Voor het zicht op een provinciale weg vanuit uitritten, kunnen in plaats van stoplichten ook spiegels geplaatst worden.

Handhaven bestaande snelheid van 60 km/uur
In een aantal situaties wil de provincie bomen kappen in het kader van plannen om de snelheid te verhogen van 60 km/uur naar 80 km/uur. Denk aan de kap van bomen aan de Beerseweg in Diessen. Het is de BMF daarbij opgevallen dat juist op (deel)trajecten waar nu 60 km/uur geldt minder ongevallen plaatsvinden dan op andere (deel)trajecten in de omgeving waar 80 km/uur geldt. Ongevallen die wel plaatsvonden waren bovendien minder ernstig (met name blikschade; zie ook de bevindingen van de Vereniging Natuur en Milieu Hilvarenbeek). Verbetering van de verkeersveiligheid kan daar dan ook geen argument zijn om bomen te kappen.

Maximumsnelheid verlagen
Volgens de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) neemt bij een hogere snelheid de kans op een ongeluk sterk toe. Daarnaast neemt ook de ernst van (letsel)schade toe met de snelheid. Belangrijke factor voor de veiligheid is ook dat snelheidsverschillen tussen bijvoorbeeld enerzijds vrachtverkeer en tractoren en anderzijds personenauto’s kleiner zijn. Bijkomende voordelen van het verlagen van de maximumsnelheid zijn dat luchtvervuiling, verkeerslawaai en ruimtebeslag afnemen en de doorstroming verbetert. Op een deel van de Brabantse provinciale wegen, zeker daar waar sprake is van monumentale bomen(lanen), valt dan ook serieus te overwegen om de maximale snelheid te verlagen naar 60 km/uur. Een maatregel die zowel vanuit milieu als veiligheid gunstig is en ook elders in het land al wordt toegepast.

Duurzame alternatieven

De Brabantse Milieufederatie dringt er bij Gedeputeerde Staten en Provinciale Staten van Noord-Brabant op aan om bij inrichting, reconstructie en onderhoud van (provinciale) wegen een integrale afweging te maken, waarbij niet alleen gelet wordt op de verkeersveiligheid, maar ook aspecten als landschapswaarde en op de gunstige effecten van bomen op klimaat, gezondheid, biodiversiteit en dergelijke.

In dit verband juicht de BMF toe dat de provincie steeds meer kiest voor het plaatsen van geleiderails. Het gesprek met de omgeving levert vaak ook goede alternatieven op. Uiteindelijk heeft ook die omgeving zelf belang bij een verkeersveilige situatie. Wanneer toch kap plaatsvindt moet er een volledige compensatie komen.

Tags: