Natuur- en milieuorganisaties: Onderhandelen over aanpassen stikstofdoelen is geen optie

augustus 16, 2022

Natuur- en milieuorganisaties: Onderhandelen over aanpassen stikstofdoelen is geen optie

Een delegatie van natuur- en milieuorganisaties sprak deze week onder leiding van Johan Remkes over het stikstofdossier. In het gesprek hebben zij benadrukt dat het aanpassen van de stikstofdoelen geen optie is.

In een gezamenlijke brief hebben 13 natuur- en milieuorganisaties, waaronder de Natuur en Milieufederatie, hun inbreng geformuleerd. Daarin schrijven de partijen dat er over het belang van noodzakelijk natuurherstel, en het voorkomen van achteruitgang, niet kan en mag worden onderhandeld.

“De natuur die wij als organisaties vertegenwoordigen, is geen partij waarvan de belangen moeten worden afgewogen tegen andere maatschappelijke doelen, maar een cruciale voorwaarde voor ons welzijn en voor onze welvaart.”

Nu is het moment

Het vasthouden aan de emissiereductiedoelstelling van 50% in 2030, zoals in het coalitieakkoord staat, is onontkoombaar. Zo schrijven de partijen in hun brief:

“Het stikstofprobleem is bij Europa, het kabinet, de provincies, bij elke natuurorganisatie, bij de financiële sector, bij de voedingsmiddelenindustrie, bij de landbouwbedrijven, bij supermarkten en ook bij elke boer al decennia bekend. Iedereen wist dat het moment dat de landbouw moest hervormen onvermijdelijk zou komen. Dat moment is nu.”

“Er is genoeg gepraat, het is tijd voor de uitvoering. Van Nederland polderland, naar Nederland aanpak-land. Daarbij zoeken wij graag naar verbinding om verder te komen.”

Problemen al decennia bekend

De Nederlandse natuur lijdt al decennialang onder de veel te hoge stikstofneerslag (depositie). Bescherming en herstel van de natuur is noodzakelijk en urgent, omdat veel zeldzame planten en dieren zich niet meer in stand kunnen houden in de aangewezen natuurgebieden.

“Dat is een groot probleem omdat biodiversiteit de pijler is onder een goed functionerend ecosysteem.”

“Onze natuur lijdt niet alleen onder een hoge stikstofdepositie, maar ook aan verdroging, slechte waterkwaliteit en klimaatverandering. Een eenzijdige focus op stikstof lost misschien de crisis van vandaag op, maar niet die van morgen. De stikstofcrisis staat dus niet op zichzelf, maar deze is slechts één van de vele symptomen van het huidige, onhoudbare landbouwsysteem.”

“Ook de aanpak van de klimaatcrisis en bodemgezondheid zal de komende tijd gevolgen hebben voor de landbouw. Nu de overheid miljarden aan belastinggeld steekt in de transitie van de landbouw, is het zaak die problemen maximaal integraal aan te pakken. En in te zetten op de onvermijdelijke omslag in de landbouw naar ecologisch verantwoorde landbouw, op basis van een goed verdienmodel voor de boer.”

Perspectief voor duurzame landbouw

De natuur- en milieuorganisaties benadrukken dat ze allemaal regelmatig contact hebben met boerenorganisaties en boerenondernemers. “Het is cruciaal dat zoveel mogelijk boeren de omslag kunnen maken.”

“Tot nu toe heeft het kabinet de agrarische sector echter nog onvoldoende perspectief geboden. Zonder scherpe sturing op het budget bestemd voor extensivering, is er een wezenlijk risico dat een werkelijke omslag in de landbouw uitblijft. Er dient dan ook voldoende budget te worden gereserveerd voor extensiveren. Aanknopingspunten hiervoor zijn de ontwikkelingen t.a.v. ‘Landschapsgrond’, maar ook plannen als het ‘GroenBoerenPlan’, het ‘Aanvalsplan Grutto’ en het ‘Aanvalsplan Landschapselementen’.”

Landelijke regie noodzakelijk

Sinds de glasheldere uitspraak van de Raad van State in 2019, is er nog amper vooruitgang geboekt in de aanpak van de stikstofcrisis die ons land in de greep houdt. Zo maken een aantal provincies onvoldoende haast met het opstellen van hun gebiedsplannen.

De coalitie van natuur- en milieuorganisaties roepen het kabinet dan ook om de regie te nemen. “Een landelijke crisis om landelijke regie.”

“We willen het kabinet daarom aansporen de regie weer terug in handen te nemen en Nederland uit deze crisis te leiden. Dat doet u in het belang van al die boeren en andere ondernemers die duidelijkheid nodig hebben en in het belang van de natuur. Maar ook in het belang van het aanzien van bestuurlijk Nederland, dat haar eigen afspraken en wetten hoort na te leven.”

DOWNLOAD BRIEF