Exponentiële groei energie-opwek door lokale energiecoöperaties
november 29, 2018
Exponentiële groei energie-opwek door lokale energiecoöperaties
De door lokale energiecoöperaties opgewekte duurzame energie is in 2018 opnieuw sterk gegroeid. Er is nu 74,5 MWp aan collectief zonvermogen in productie en 159 MW aan collectieve wind, opgeteld genoeg stroom voor ruim 140.000 huishoudens. Op korte termijn staat er nog minstens een verdubbeling op de planning. Het aantal coöperaties is in 2018 toegenomen met 85 tot 484. Ook zijn de eerste warmtecoöperaties en biogasprojecten van start gegaan. Bijna 70.000 Nederlanders zijn lid van een lokale energiecoöperatie. Dat blijkt uit de Lokale Energie Monitor 2018.
20% meer energiecoöperaties in 2018
Het aantal energiecoöperaties is het afgelopen jaar met 85 toegenomen tot 484, een groei van twintig procent ten opzichte van 2017. De meest energiecoöperaties zijn te vinden in Noord-Holland (77) en Gelderland (66). Noord-Brabant staat momenteel op 56. In 2018 zijn in Noord-Holland (15), Zuid-Holland (12) en Groningen (11) de meeste nieuwe coöperaties opgericht.
In eigen hand
Al sinds 2011 ondersteunen de Natuur en Milieufederaties met lokale energiegroepen, zoals energiecoöperaties, met eerstelijns begeleiding. Netwerkdirecteur Annie van de Pas: “Wij zien in de provincies hoe belangrijk het is dat de lokale omgeving meebepaalt bij het ‘inpassen’ van lokale duurzame energie. Omwonenden van lokaal opgewekte energie moeten niet alleen de lasten dragen, ze hebben het recht om te profiteren van de lusten van de opwek. Daarom zijn we ook zo blij dat we onze ambitie hebben weten te verzilveren in het Klimaatakkoord dat 50% van alle lokale opwek in eigendom komt van de directe omgeving. Zo kunnen de baten van wind- en zonne-energie direct terugvloeien in de omgeving en gebruikt worden om landschap, natuur en leefomgeving te verbeteren.”
Verdubbeling van coöperatief zonvermogen in 2018 en 2019
De groei van het aantal collectieve zonprojecten zet, net als in voorgaande jaren, onverminderd door. Er zijn nu 450 zonprojecten met een collectief vermogen van 74,5 MWp. In 2018 kwamen er 173 nieuwe projecten met een vermogen van 37,4 MWp bij. Ook deze ontwikkeling zet voorlopig door. In 2019 worden nog eens 240 nieuwe projecten verwacht met een gezamenlijk vermogen van 68 MWp. Daarnaast zijn er nog zeker 130 projecten in voorbereiding waarvan realisatie nog minder concreet is. Koplopers in zon zijn Noord-Holland, Noord-Brabant, Friesland en Gelderland.
Er is voor bijna 100 miljoen euro geïnvesteerd in collectieve zon, grotendeels opgebracht door particulieren en kleine ondernemers. In 2018 is het aantal zonprojecten dat is gerealiseerd met de postcoderoosregeling verdubbeld met een verdriedubbeling van het vermogen.
In 2018 zijn de twee grootste postcoderoosprojecten van Nederland in bedrijf genomen: zonnepark Welschap bij Eindhoven en zonnepark de Vlaas in Deurne, beide nabij Eindhoven. Dit zet Noord-Brabant stevig op de coöperatieve zonne-energiekaart. En de groei van het aantal postcoderoosprojecten zet door. We tellen er in 2018 247 projecten, ruim twee keer zoveel als vorig jaar en met drie keer zoveel vermogen (26,7 MWp). Nieuw is het postcoderoosboeket. Dat zijn zonneparken met meerdere kavels, waardoor meer mensen in meerdere postcoderoosgebieden mee kunnen doen.
Coöperatief windvermogen groeit met 40% in 2018
In 2018 zijn belangrijke stappen gezet in de coöperatieve windsector. Eind 2018 is in totaal 159 MW coöperatief windvermogen in productie, een toename van veertig procent ten opzichte van 2017. De groei van het windvermogen vindt plaats in Zeeland in Windpark Krammer, het grootste coöperatieve windproject van Nederland, en Windpark Bouwdokken. Er staan nog minstens 25 projecten met 150 MW vermogen aan nieuwe wind gepland.
In Noord-Brabant is 25% van de langs de A16 gereserveerd voor de lokale gemeenschap. Het aantal bezwaren en beroepen voor dit project is beperkt. De initiatiefnemers schrijven dit toe aan hun aanpak. Ze hebben grondeigenaren en omwonenden actief benaderd, een intensieve samenwerking met de gemeente en provincie gezocht en zetten zich ervoor in dat de opbrengsten daadwerkelijk en op een eerlijke manier terechtkomen bij de lokale gemeenschap.
Eerste warmtecoöperaties opgericht
Burgers organiseren zich ook steeds vaker in collectief wijkverband om samen te zoeken naar alternatieven voor aardgas. De eerste warmtecoöperaties zijn opgericht in Den Haag, Amsterdam en Wageningen en in minstens 17 wijken is de planvorming door en met bewoners in volle gang. Daarnaast zijn de eerste twee biogasprojecten van start gegaan.
Over de Lokale Energie Monitor
De Lokale Energie Monitor is in opdracht van HIER opgewekt uitgevoerd door Anne Marieke Schwencke, met ondersteuning van RVO en medewerking van onder meer de Natuur en Milieufederaties.