Droogtebestendige voedselbossen: Food Forest Ketelbroek

september 12, 2018

Droogtebestendige voedselbossen: Food Forest Ketelbroek

Door: Marjolein Bezemer

Het was extreem droog deze zomer en dat hebben de boeren geweten. Het gras werd geel, de maïs groeide nauwelijks en in Brabant mislukte 80% van de uienoogst. Maar er zijn boeren die nergens last van hadden: voedselbossen bleven groen, ook zonder beregenen. Wouter van Eck aan het woord over het belang van een gezonde bodem en de voordelen van hagen.

Wouter van Eck: “Monocultuur stuit op zijn grenzen”

Wouter van Eck, voedselbosboer in Groesbeek, is tevreden met de oogst van deze zomer. “Het was een opvallend contrast met de direct aangrenzende, dorre kavels van reguliere boeren”, aldus Van Eck. Zijn analyse: grootschalige monocultuur met inzet van bestrijdingsmiddelen stuit op zijn grenzen. En dat merk je in droge zomers als deze. Drie aspecten zijn belangrijk als je een droge zomer wil doorstaan: gebruik geen zware machines, bouw organische stof op in je bodem en plant hagen ter beschutting.

Compacte bodem neemt nauwelijks regenwater op

“Ten eerste leidt het gebruik van zware machines tot een ingeklonken, compacte bodem. De bodem kan daardoor hevige regenbuien niet verwerken. “Je ziet bij de buren dan beken van water met vruchtbare aarde wegspoelen naar de zijkanten van de akker. In ons voedselbos wordt het regenwater in de bodem opgeslagen. Wij gebruiken geen zware machines en dat houdt de bodem luchtig.”

Organische stof en bodemleven maakt van de bodem een spons

Van Eck: “In het voedselbos is organische stof en het bodemleven de sleutel van succes. Regenwormen, kleiner bodemleven en organisch materiaal maken van de bodem een spons. Hoe meer organisch materiaal, hoe meer regenwater kan worden opgeslagen in de bodem. Per procent organisch stofgehalte kan minstens 100.000 liter per hectare regenwater worden opgeslagen in de bodem.” Een reguliere akker heeft een organisch stofgehalte van ongeveer 3%, bij een volwassen voedselbos van 20 jaar oud is dat 15%.

Beschutting van hagen

Het derde aspect voor een droogtebestendig voedselbos is de beschutting van hagen. Van Eck: “planten drogen uit door warmte en wind. Bij beschutting van andere planten, zoals hagen, blijven de planten opvallend groen. Het verdwijnen van de hagen uit het landschap heeft weerslag op de productiviteit van de gewassen. Pionierplanten als els, wilg en esdoorn kunnen de wind goed verdragen en zijn dus prima te gebruiken als haag.” Daarnaast moeten we volgens Van Eck dankbaar zijn voor het onkruid dat tussen onze planten wil groeien. Die bieden onder andere bescherming tegen de zon en droge wind.

Foto’s: Food Forest Ketelbroek (Duindoorn, Japanse pruim, Japanse walnoot)

Tags: