Aanbevelingen voor gemeenten

september 20, 2016

Op 29 oktober 2016 wordt de Nacht van de Nacht voor de 13e keer georganiseerd. Dit jaar staan de gemeenten centraal in de campagne. In (aanloop naar) de Nacht van de Nacht roepen de Natuur en Milieufederaties gemeenten en bedrijven op om verlichting en aanlichting te doven en om dat de rest van het jaar ook vaker te doen. Dit om energie (en geld) te besparen en CO2 uitstoot te verminderen. Maar ook om lichthinder tegen te gaan. Afgelopen jaar doofden 155 gemeenten en bedrijven de lichten. Afgelopen maanden hebben studenten van de Hogeschool Utrecht een aantal koplopergemeenten geïnterviewd en een lijst met aanbevelingen gemaakt voor alle Nederlandse gemeenten. Meld uw gemeente aan op de website van de Nacht van de Nacht en neem de onderstaande aanbevelingen eens door!

Adviezen Openbare Verlichting – verlichting kiezen
1. Stap over op dimbare led.
2. Dim de verlichting tijdens uren dat dit mogelijk is, (weinig verkeer, nacht) of zet het tijdens bepaalde uren uit.
3. Gebruik een instelbaar dimprotocol voor het dimmen van de ledverlichting op rustige momenten.
4. Door nieuwe intelligente systemen te gebruiken kun je lichten laten aangaan als er verkeer is en automatisch laten doven als er geen verkeer is.
5. Dim verlichting op ontsluitingswegen direct na de spits tot vroeg in de ochtend.
6. Dim verlichting in woonwijken vanaf de late avond, bijvoorbeeld tussen 23:00 en 06:00. Er kan gekozen worden om niet te dimmen in wijken met problemen qua sociale veiligheid.
7. Leg in een onderhoudsplan vast welk deel van de gemeente in welke periode overgaat op dimbare (warme) led verlichting. Trek daar ieder jaar een bepaald bedrag voor uit.
8. Gebruik geld dat je bespaart voor het stapsgewijs overgaan op betere armaturen en ledverlichting voor investeringen in nog duurzamere openbare verlichting.
9. Koop samen met buuroverheden in: dat levert niet alleen een prijsvoordeel op, maar ook kennisdeling en inspiratie.
10. Doe mee aan de monitoring voor het energieakkoord, zodat je weet hoe je scoort en hoeveel je kunt verbeteren.

Adviezen Openbare Verlichting – waar wil je hoeveel licht?
11. Verlicht gebieden buiten de bebouwde kom alleen op kruispunten of op andere gevaarlijke plekken. Probeer te voorkomen dat verlichting nodig is door het verloop van de weg te markeren met reflecterende materialen langs, in en op het wegdek.
12. Houd groengebieden buiten én binnen de bebouwde kom zo veel mogelijk donker. Plaats langs de randen van de bebouwde kom vlakke armaturen die naar beneden schijnen en geen landschapsvervuiling veroorzaken.
13. Als je verlicht, plaats niet meer dan nodig (bekijk de huidige situatie en welke verbetering er daadwerkelijk nodig is en wat de bijdrage van verlichting daarin is).
14. Maak een lichtscan van de gemeente vanuit de lucht en selecteer de meest verlichte gebieden. Pak deze als eerste aan. De gemeente Deventer en provincie Friesland hebben een dergelijke lichtscan gemaakt waarbij de focus lag op de lichtuitstraling naar boven. Ook is het mogelijk met observaties vanaf de grond, waar meer naar de horizontale lichtuitstraling, landschapsvervuiling en lichthinder wordt gekeken.

Adviezen Aanlichting
15. Schakel aanlichting van gebouwen, bestemd voor decoratie of promotie,’s nachts na bijvoorbeeld 00.00 uur standaard uit (doof in de weekenden de aanlichting wanneer de horeca sluit).
16. Vervang de bestaande verlichting van monumenten en andere bezienswaardigheden door energiezuinige ledverlichting. Probeer zo veel mogelijk van binnenuit te verlichten. Voorkom verlichting die omhoog schijnt of verstrooit.

Adviezen overige lichtbronnen
17. Roep als gemeente (zoals bijvoorbeeld Amsterdam deed) alle bedrijven op om mee te doen met de Nacht van de Nacht en roep hen op om de reclameverlichting en aanlichting structureel te doven tussen 0.00 en 7 uur s’morgens.
18. Volgens de activiteitenregeling Milieubeheer hebben bedrijven met een hoger energieverbruik een wettelijke energie besparingsplicht. In december 2015 is er een erkende maatregel toegevoegd die bepaalt dat reclameverlichting en buitenverlichting minimaal 6 uur per nacht uitgeschakeld dient te worden.
19. Gerichte verlichting voor veiligheid kan aanblijven maar is pas zinvol in combinatie met bewaking vanuit de buurt, camera en/of professionele beveiliging.
20. Spreek als gemeente de eigenaren van inefficiënt verlichte bedrijventerreinen en sportvelden aan. Deze kan je prima verlichten met (dimbare) led.
21. Start samen met de Milieufederatie in uw provincie een project om lichthinder aan te pakken. Zoals bijvoorbeeld de Ster van de nacht prijs in Noord Holland. Of het project “wij maken het donker” in de Provincie Drenthe. Hier kunnen burgers lichthinder melden. In 5 van de tien gevallen werd de lichthinder ook daadwerkelijk opgelost.
22. Geef geen vergunning voor gebruik van overdadige schreeuwerige verlichting die veel lichthinder kan veroorzaken zoals skybeamers en digitale tv schermen als reclameverlichting.
23. Doe mee aan de Nacht van de Nacht en meld je aan via www.nachtvandenacht.nl/licht-uit

Lees alle aanbevelingen duurzaam verlichten gemeenten hier.