Verkiezingstijd: hoe bepaal je op wie je gaat stemmen?

oktober 24, 2023

Door: Femke Dingemans

Het zijn belangrijke verkiezingen. We hebben in Nederland snel duurzame oplossingen nodig voor grote vraagstukken. Bijvoorbeeld om Nederland voor te bereiden op klimaatverandering, de opwarming te beperken en om verdere achteruitgang van de natuur tegen te gaan. Het is dus van groot belang dat ook jij je stem laat horen op 22 november!

Campagnecircus

Het hoort erbij in aanloop naar verkiezingen: de flyerteams verschijnen weer in winkelcentra, achter de ramen hangen verkiezingsposters en je kunt de TV niet aanzetten of er vindt wel een debat plaats. Allemaal met als doel om maar zo zichtbaar mogelijk te zijn.  

Zelf mocht ik in 2012 deelnemen aan dit campagne-circus, nadat ik tot mijn eigen verbazing op een verkiesbare plaats terecht was gekomen op de kandidatenlijst van een landelijke politieke partij. Na een intensief trainingsweekend kreeg ik vanuit het landelijke campagneteam dagelijks verzoeken om ergens in het land ergens op te treden; bij debatten, flyeracties of politieke manifestaties. Wat volgde was een intensieve leerschool over hoe de politiek in campagnetijd werkt. En hoe je kiezers kunt overtuigen om te gaan stemmen.  

Ik deel graag waarom het belangrijk is om te gaan stemmen, hoe je kunt bepalen op wie je stemt, en hoe ik hierover in 2012 met mensen in gesprek ging.  

Waarom is het belangrijk om te stemmen?

De verkiezingen lijken dit keer vooral te gaan over onderwerpen als bestaanszekerheid en vluchtelingen. Maar zoals je ongetwijfeld weet: de landelijke politiek gaat over zoveel meer. Er moeten oplossingen gevonden worden voor grote vraagstukken zoals de stikstofcrisis, verdrogingsproblematiek, energietransitie en klimaatverandering.  

Die onderwerpen staan misschien minder in de aandacht tijdens de campagne, maar zijn niet minder belangrijk. Ze hebben immers grote invloed op onze leefomgeving. Nu, maar vooral in de toekomst. Het zijn onderwerpen waar de overheid een lange termijnvisie en duurzame oplossingen voor moet bedenken. Zeker in campagnetijd is het makkelijker om te scoren met korte termijn oplossingen. Het liefst delen politieke partijen daarom ‘cadeautjes’ uit aan kiezers, zoals het schrappen van een accijnsverhoging op brandstof. 

Natuurlijk denken politieke partijen ook na over lange termijn oplossingen voor de problemen waar we in Nederland mee te maken hebben. Er zitten vaak grote verschillen in de oplossingsrichtingen die ze voorstellen, dus er valt veel te kiezen! Maar hoe doe je dat, een goede keuze maken tussen al die partijen? 

Hoe bepaal je wie jouw stem krijgt?

De lijst met politieke partijen in Nederland wordt steeds langer. Hoe kun je bepalen aan wie je jouw stem wil geven? Graag bied ik hiervoor een eenvoudig stappenplan.

Stap 1: Stel jezelf de vraag: wat vind je belangrijk? 

De belangrijkste vraag om jezelf te stellen is: Wat zijn voor mij én mijn dierbaren de meest belangrijke onderwerpen waar het in de landelijke politiek over moet gaan: is dat bijvoorbeeld het klimaat, onderwijs, goede zorg, natuur, woningbouw of werkgelegenheid?  

Stap 2: Lees verkiezingsprogramma’s of vul een kies- of stemwijzer in 

Als je eenmaal hebt bepaald welke onderwerpen voor jou het meest belangrijk zijn, kun je daarna natuurlijk alle verkiezingsprogramma’s van politieke partijen gaan bestuderen om te lezen wat hun standpunten daarover zijn. Maar veel praktischer en sneller is het om een kies- of stemwijzer in te vullen. Dat kost weinig tijd, maar helpt je om een keuze te maken op basis van inhoud.   

Vul dus een kies- of stemwijzer in, zoals bijvoorbeeld: de stemwijzer of het kieskompas. Je kunt ook een kijkje nemen op de website van ProDemos, hier staat veel informatie over hoe je je goed kunt voorbereiden op de Tweede Kamerverkiezingen.  

Stap 3: Bepaal welke partij jou en de onderwerpen die jij belangrijk vindt, het beste vertegenwoordigt 

Soms komt er een overduidelijke winnaar uit de bus, maar vaak leidt het invullen van een kies- of stemwijzer tot meerdere opties. Dan helpt het om bij die specifieke partijen op hun websites te kijken. Daar lichten ze hun standpunten over de onderwerpen die jij belangrijk vindt namelijk verder toe.  

Ben je er uit welke partij jouw stem krijgt? Kijk dan vervolgens op welke persoon je binnen de door jou gekozen partij wil stemmen. Veel kiezers stemmen op de lijsttrekker, maar wellicht past iemand anders op de lijst beter bij jou! 

Stap 4: Noteer 22 november in je agenda, zodat je niet kunt vergeten om te gaan stemmen!

Werkgevers moet werknemers in de gelegenheid stellen om te gaan stemmen, als het niet lukt om dat buiten werktijd te doen. De stembureaus zijn tegenwoordig geopend van half 8 ’s ochtends tot 9 uur ’s avonds. Binnen de meeste gemeentes zijn er stembureaus op allerlei plekken, zoals scholen, bejaardentehuizen en zelfs stations.

Altijd een goede keuze

Tijdens de verkiezingscampagne in 2012 begon ik graag met die ene vraag als ik ergens in gesprek ging met mensen: “Wat zijn voor u én uw dierbaren de meest belangrijke onderwerpen waar de landelijke politiek over moet gaan?”  

Het leverde vaak mooie gesprekken op. Soms antwoordde iemand met: “Ik weet al op welke partij ik ga stemmen”, of: “Op jouw partij ga ik zeker niet stemmen”. Meestal waren mensen dan verrast door mijn reactie: “Heel goed dat u dat al weet; als u er goed over hebt nagedacht, dan maakt u altijd een goede keuze.” 

Er zijn op dit moment nog veel Nederlanders die twijfelen tussen verschillende partijen. Ik gun alle zwevende kiezers een moment om voor zichzelf te beantwoorden wat voor jou en je dierbaren de meest belangrijke onderwerpen zijn, en een kies- of stemwijzer in te vullen.  

Jouw stem telt, dus neem even tijd om een goede keuze te maken! Niet pas in het stemhokje.

Dus: ga stemmen op 22 november!

Op welke partij of politicus je ook gaat stemmen; ga in ieder geval stemmen op 22 november! Jouw uitnodiging voor het Feest van de Democratie ontvang je binnenkort thuis, in de vorm van een stempas. Hierop staat een stembureau bij jou in de buurt. Vergeet je identiteitsbewijs niet mee te nemen als je gaat stemmen! Op de website van de Rijksoverheid kun je nog veel meer informatie vinden, bijvoorbeeld wat je kunt doen als je zelf niet in de gelegenheid bent om te gaan stemmen.

Meer informatie