mei 24, 2024
Op 6 juni zijn de verkiezingen voor het Europees Parlement. Voor die verkiezingen gaan we in Nederland meestal niet massaal naar de stembus (1). De Europese Unie (EU) lijkt misschien ook ver weg. Maar de keuzes die het nieuwe Europees Parlement gaat maken, zijn van grote invloed op onze leefomgeving in Nederland. Méér zelfs dan nationaal beleid. Het is dus belangrijk om te gaan stemmen 6 juni. BMF-directeur Femke Dingemans licht in deze blog toe waarom Europa zo belangrijk is voor onze gezondheid en de natuur.
Door: Femke Dingemans
Een gezonde leefomgeving is van levensbelang voor ieder levend wezen: mens, dier en plant. Toch maken onze overheden vaak keuzes die een negatieve invloed hebben op onze leefomgeving. In de Europese Unie zijn er de afgelopen tientallen jaren gelukkig veel belangrijke regels gemaakt die onze leefomgeving beschermen. Ik geef een paar voorbeelden.
Voor de bescherming van onze natuur zijn de Vogelrichtlijn (1979) en de Habitatrichtlijn (1992) van groot belang. Deze richtlijnen zijn opgesteld om de biodiversiteit in stand te houden en te herstellen. Ook in Brabant helpen deze richtlijnen ons. Als lid van de EU moet Nederland zich hier immers ook aan houden. Hier kunnen we de politiek dus altijd op wijzen! Wageningen University en Research schrijft niet voor niks: “Het zijn de belangrijkste instrumenten om de achteruitgang van de biodiversiteit in EU-lidstaten een halt toe te roepen en om te buigen tot herstel, om zo een grotere bijdrage te leveren aan de wereldwijde bescherming van de biodiversiteit” (2).
Begin dit jaar werd de Europese Natuurherstelwet definitief aangenomen door het Europees Parlement. Het is nu aan alle lidstaten om te zorgen dat de natuur niet verder verslechtert (3). Een stap in de goede richting, die hopelijk gaat leiden tot duurzaam natuurherstel. Bedankt Europa!
In 2020 hebben de EU-lidstaten de Kaderrichtlijn Water (KRW) vastgesteld. Deze richtlijn gaat over de kwaliteit van het water: al het water in Nederland moet in 2027 een goed leefgebied zijn voor de planten en dieren die er thuishoren. Ook moet er redelijk simpel drinkwater van te maken zijn.
Op dit moment voldoet het Nederlandse oppervlaktewater nog niet aan de KRW-normen. Om boetes vanuit Brussel te voorkomen, moet de Nederlandse overheid (waaronder de waterschappen, ook in Brabant) meer doen om de kwaliteit van ons water te verbeteren. Bedankt Europa!
Ook met de Nitraatrichtlijn spoort de Europese Unie Nederland – en Brabant – aan om de waterkwaliteit te verbeteren. Op grond van die richtlijn mochten Nederlandse boeren sinds 2006 meer dierlijke mest op het land uitrijden dan hun collega’s in andere EU-landen, als dat geen nadelige gevolgen zou hebben voor het milieu.
Omdat het zo slecht gesteld is met de waterkwaliteit, heeft de Europese Unie besloten om de uitzonderingspositie voor Nederlandse boeren (een zogenaamde ‘derogatie’) vanaf 2023 in drie jaar af te bouwen. Daar kan zelfs demissionair Minister Adema niets aan veranderen, zo bleek tijdens een debat in de Tweede Kamer eind april: “Ik constateer dat de weg naar Brussel dichtzit… Mijn harde conclusie is dat een nieuwe derogatie, in welke vorm dan ook, Nederland nu niet gegeven is” (4).
Minder mest over weides en akkers uitrijden is een belangrijk deel van natuurinclusieve, extensieve en duurzame landbouw. Zo helpt Europa ons stappen zetten in de landbouwtransitie. Bedankt Europa!
In 2021 werd de EU-klimaatwet aangenomen, die alle lidstaten verplicht om uiterlijk in 2050 klimaatneutraal te worden. Ook moet in 2030 de netto-uitstoot van broeikasgassen met tenminste 55% verminderd zijn ten opzichte van het niveau van 1990. Waar zouden we in Nederland staan met onze emissiereductie, zonder deze Europese ‘stok achter de deur’? In het voorjaar van 2023 kondigde Klimaat- en energieminister Jetten in ieder geval extra maatregelen aan om de klimaatdoelen in 2030 te halen (5).
Ondertussen zorgt Europa ervoor dat huishoudelijke apparaten steeds zuiniger, efficiënter en milieuvriendelijker worden. Dankzij de zogenaamde ‘Ecodesign-richtlijnen’ stoten bijvoorbeeld lampen, televisies, stofzuigers, vaatwassers en boilers tegenwoordig veel minder Co2 uit dan vroeger (6). Zo helpt Europa ons om als consument makkelijker duurzamere keuzes te maken. Bedankt Europa!
Deze maand werd het coalitieakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB gepresenteerd. De plannen beloven weinig daadkracht voor het verbeteren van natuur en milieu en het tegengaan van de klimaatcrisis. De partijen schrijven in het akkoord zelfs dat ze op deze gebieden niet ambitieuzer willen zijn dan Europa. Dat maakt het werk van de EU alleen maar belangrijker!
Feit is bovendien dat ieder Nederlands kabinet zich moet houden aan regels en afspraken die binnen de Europese Unie zijn gemaakt. Hoewel de nieuwe coalitiepartners zeggen in Brussel toch weer te gaan vragen om uitstel voor natuur- en stikstofmaatregelen, rekenen we erop dat de EU ze dit niet zal geven. Brussel is dus van grote invloed op Den Haag. En dat is maar goed ook, als je van een gezonde leefomgeving en natuur houdt.
Dus, ga vooral stemmen voor de EU-verkiezingen op 6 juni! Hoe krachtiger het Europees beleid wordt op het gebied van natuur- en milieubescherming, hoe sterker wij staan bij de bescherming van onze leefomgeving.
Wil je weten hoe je een groene stem kunt uitbrengen? Kom dan naar hét groene verkiezingsdebat.
Vijf Europese topkandidaten kruisen op dinsdag 4 juni de degens in Den Haag. Op wat voor continent willen we leven? Hoe maken we het klimaatbeleid rechtvaardig voor zowel de hedendaagse samenleving als toekomstige generaties? Hoe brengen we voedselzekerheid en biodiversiteit in balans? Kiezen we voor windmolens, kerncentrales of allebei?
Featured Photo: Designed by Freepik.